Қазақ халқының салтында үлкенді сыйлау әдептіліктің бір үлгісі болып табылады. Ата-ананы сыйлау, оларды қадірлеу, ізет көрсету адамның ең қастерлі қасиеттерінің бірі. Кіші үлкенді сыйласа, үлкендер де өз тарапынан оған лайық ықылас білдірген. Содан барып үлкен мен кіші арасында жарасымды қарым-қатынас орнаған. Ол әдетке айналып әдептілік ережелерін тудырған. Үлкендер отырған жерде сөз жарыстырмай, ізет көрсете білу, көңілге қарай сөз айту, қажет кезде өзіңді ұстай білу халық дәстүрінде қалыптасқан қасиеттер. Әдептілік адам бойында бірден қалыптаспайды. Ол - біршама жылдардың, қоршаған ортаның, жақсы тәрбиенің жемісі. Ата-ана өз балалары үшін тәртіптілік пен сыпайылықтың, жарасымдылықтың, қамқорлықтың үлгісі, отбасындағы тәрбие құдіреті осында. Адамдар арасындағы қарым-қатынас әдептілікке негізделсе, жан-жағына жылуын шашады, әдепсіз болса қапаландырады. Адам-ең әуелі адамгершілігімен, әдебімен көрікті. Әдептілік-өзіңді әр түрлі жағдайда мінез-құлықтың жалпы ережелеріне, эстетикалық, этикалық талаптарға сәйкес ұстай білу. Әдепті адам ыңғайсыздық тудыратын жағдайды болдырмауға тырысады. Әдепті болу үшін өзіңді-өзің ойша болса да басқа адамдардың орнына қоя білуің керек. Әдепті адам өзінің басқа адамды жек көретінін немесе өте жақсы көретінін көпшіліктің алдында білдірмейді, бұл басқаларды ыңғайсыз жағдайда қалдырмау үшін қажетті. Адам мәдениеті жоғары болған сайын, оның айналасындағы адамдармен қарым-қатынасы сыпайы бола түседі.
1. Папа бағдаршам деген ол не? - Балам, бағдаршам ол, жарықпен адамдарға, көліктерге, пойыздарға белгі беріп, қозғалысты реттейтін құрылғы болып есептеледі. 2. Ол бізге не үшін қажет? - Ол бізге жолда кептеліс болмау, көп адамдардың өмірін сақтап қалу, апаттардан сақтау үшін өте қажетті құрылғы. 3. Аке оның неше көзі бар? - Оның үш көзі бар. Қызыл, сары, жасыл түсті. 4. Қызыл түс нені білдіреді? -Қызыл түс бізге тоқта деген мағынаны білдіреді. 5. Ал сары түсші? -Сары түс бізге дайындал деген мағынаны білдіреді. 6. Жасыл түсі нені білдіреді? - Ол жүр, жүруге болады деген мағынаны білдіреді. 7. Аке жолда бағдаршам болмаса, үлкен жолдан қалай өту керек? -Жолға дұрыстап қарау керек, бірінші сол жақа, сосын оң жақа, көлік жоқ болса өтуге болады. 8. Балам сен бағдаршам не екенін түсіндің бе? - Ия аке, бағдаршам бізді апаттан сақтайтын құрылғы. Оның қызыл, сары, жасыл түсті көздері-тоқта, дайындал,жүр дегені.
Түйелер
Сиырлар
Қойлар
Иттер