Ел мен жер тағдыры екіталай күйге түскенде қолына ер-азаматтармен бірге қару алып, ұрыс даласында атой салған қазақтың батыр қыздары мен аналарының көп болғаны қарт тарихтың еншісінде жатқан хақ ақпар. Бүгінде оларды дәріптеу былай тұрсын, есімін ұран еткендердің қатары мол. Бұл анасын ардақтаған текті ел үшін зор мәртебе, үлкен қуаныш болса керек-ті.
Қазақ қыздарының әрбірінің бойында қайсарлық пен батылдық, жанарында жалын бар. Олардың осындай қайсарлығы мәңгі өшпес алаумен тең. Үндінің Дели сұлтандығының басын XIII ғасырда қарумен қосқан Рәзия патшайымның да шыққан тегі қыпшақ екені белгілі болды, яғни, түбі қазақ деген сөз. Сондықтан да батыр аналарымыз жайлы тарихтың тереңінен мейлінше сыр суыртпақтауға болады. Домалақ ана, Қызай ана, Жанат, Қарқабар, Алтыншаш, Әлпеш, Момын аналар, Айсары, Таңсұлу, Айтолқын арулар, Ақбикеш, Мақпал, Бопай ханымдар, Айша бибі, Рабиға бегім, Қарашаш, Еңлік, Баян сұлу сынды қазақтың батыр қыздары мен аналары том-том еңбектер жазуға лайық.
Атақты Қабанбай батырдың жары Гауһар өте ақылды, тапқыр жан болған деседі. Соғыста әртүрлі тәсіл ойлап таба білген. Мәселен, түйенің өркешіне найза байлап соғыс алаңына алып келгенде жау жағы қазақтарға қосымша әскер келді деп қаша жөнелген екен. Осындай тәсілдерді соғыс үстінде таба білуімен ерекшеленген Гауһар мәңгі ел есінде.
Назым – Қаракерей Қабанбай мен Гауһардың қызы. Қаһарман қыз сан рет жау әскерін талқандап, әкесімен бірге қазақ-жоңғар соғысына қатысып, елін қорғаған оның ерлігі елге аңыз болып тараған.
Ақбикеш жауды алыстан көретін қырағылығымен танылған қыз екен. Соғыста жау жасағын бақылап, оның бағытын хабарлап отырған. Тіпті, жау бағытын анықтау үшін Қаратау өңіріне биік мұнара салдыртқан. Талай ұрыста қапы қалып, әбден өшіккен жау Ақбикешті қолға түсіріп, қырағы көздерін ойып тастаған көрінеді. Қаратаудағы «Ақбикеш мұнарасы» осы батырдың құрметіне аталған.
Ботагөз батыр – Есет баһадүрдің қызы. 1742 жылы Орынборға кеткенде елін қалмақтар шауып, жылқыны айдап алып кетеді. Сол тұста 150 сарбазды бастап барған Ботагөз жау әскерін тас-талқан етіп, тірі қалғанын тұтқынға алып жеңіспен оралған. Қыз бастаған қолдан ойсырай жеңілгенін естіген қалмақ қолбасшысы бас сауғалап үлгерген негізгі әскерді қатаң жазалаған екен.
Бопай батыр – Кенесары ханның қарындасы. 1837-1847 жылдары Ресей отаршылдығына қарсы жүргізілген көтеріліске қатысқан ол 600-ден астам сарбазды басқарған. Бірнеше рет тұтқынға түссе де ебін тауып құтылып отырған Бопай батыр сарбаздарды азық-түлік, қару-жарақ, киім-кешекпен қамтамасыз етуде айрықша қажыр-қайрат көрсеткен. Барлық істе табандылығымен, ақыл-парасатымен танылып отырған қазақ елінің мақтанышы, ардақты анасы.
Бақты батыр – әкесі жаужүрек болған текті жердің қызы. Алаш арыстарының бірі Мұстафа Шоқайдың әжесі. Бақты әкесімен бірге Түркістанды жаулаушы орыс отаршылдарына қарсы барлаушылық қызмет атқарған.
Міне, қазақтың осындай жаужүрек батыр қыздары мен аналары ел тарихын қалауда, елдігімізді берік етіп, мемлекетімізді құруда айрықша үлес қоса білген. Біз сондай-ақ Мәншүк Мәметова, Әлия Молдағұлова, Хиуаз Доспанова сынды майдангерлерді, Ләззат пен Сабирадай қайсар қыздарымызды атаусыз қалдыра алмаймыз. Олар да кешегі батыр аналардың жолын жалғаған, елдігіміз үшін, өр рухымыз үшін аянбай күрескен намысшыл аруларымыз еді. Сол намысты да рухты қыздарымыз бен аналарымыздың ізбасарлары егемен елден көптеп шыға бергей.
На летних Олимпийских играх в Лондонеспортсмены Казахстана завоевали 7 золотых, одну серебряную и 5 бронзовых медалей. В общем медальном зачетеКазахстан занял 12-место. Золото в Лондоне выиграли: Александр Винокуров(велоспорт), Зульфия Чиншанло, Майя Манеза, Светлана Подобедова, Илья Ильин (все тяжелая атлетика), Ольга Рыпакова (легкая атлетика) и Серик Сапиев (бокс). Единственное серебро выиграл боксёр Адильбек Ниязымбетов, бронзовые медали выиграли Даниял Гаджиев (греко-римская борьба), Гюзель Манюрова, Акжурек Танатаров (оба вольная борьба) и боксеры Иван Дычко,Марина Вольнова. В Лондоне спортсмены Казахстана установили 4 мировых и 7 олимпийских рекордов, по этому показателю заняли 4-место, после таких олимпийских держав как США (6;10), Китай (7;8), Россия (4;8). Серик Сапиевстал обладателем Кубка Вэла Баркера.
Зимние Олимпийские игры 2014 должны были ответить на главный вопрос для казахстанского спорта- достиг ли зимний спорт в стране определённых успехов после проведение Азиатских Игр, или всё осталось, как прежде. Казахстан отправил в Сочи самую сильную делегацию за всю историю своего участия в Зимних Олимпиадах, но в итоге остался всего с одной медалью- бронзовой. Её завоевал фигурист Денис Тен. Другие фавориты казахстанской сборной- чемпион мираДенис Кузин, бронзовые призёры Чемпионата мира Алексей Полторанин иНиколай Чеботько не смогли добраться до олимпийских медалей.
В настоящее время Казахстан подал вМОК Заявку на участие в торгах за право провести в Алматы 24-е Зимние Олимпийские Игры 2022 года.
СтатистикаПравить
Казахстан принимал участие в 4-х летних и 4-х зимних Олимпийских играх. До 1988 года входила в состав сборной СССР. Налетних Олимпийских играх 1992 годаказахстанские спортсмены входили в состав объединённой команды.
Казахстан на зимних Олимпийских играх 1994Казахстан на летних Олимпийских играх 1996Казахстан на зимних Олимпийских играх 1998Казахстан на летних Олимпийских играх 2000Казахстан на зимних Олимпийских играх 2002Казахстан на летних Олимпийских играх 2004Казахстан на зимних Олимпийских играх 2006Казахстан на летних Олимпийских играх 2008Казахстан на зимних Олимпийских играх 2010Казахстан на летних Олимпийских играх 2012Казахстан на зимних Олимпийских играх 2014Олимпийские чемпионы от Республики КазахстанПравитьАртаев, Бахтияр КарипуллаевичВинокуров, Александр НиколаевичЖиров, Василий ВалерьевичИбраимов, Ермахан СагиевичИльин, Илья АлександровичМанеза, Майя СалахаровнаМельниченко, Юрий ВасильевичПарыгин, Александр ВладимировичПодобедова, Светлана НиколаевнаРыпакова, Ольга Сергеевна — лучшая легкоатлетка Казахстана.[10]Сапиев, Серик ЖумангалиевичСарсекбаев, Бакыт , Бекзат СеилхановичСмирнов, Владимир МихайловичЧиншанло, Зульфия СалахаровнаШишигина, Ольга ВасильевнаИзвестные спортсменыПравитьЛюдмила Прокашёва — наиболее успешная казахстанская конькобежка. Бронзовый призёр Олимпийских игр 1998 годаДенис Тен — первый представитель казахстанского фигурного катания, выигравший олимпийскую медаль.Жансая Даниярқызы ӘбдумәлікГончаров Евгений Владимирович — казахстанский гиревик, 12-кратный чемпион мира, 21-кратный чемпион Республики Казахстан по гиревому спорту.Антонина Сон (р.1938) - почетный мастер спорта СССР по альпинизму. Неоднократная чемпионка Казахстана по альпинизму. Большая Золотая медаль Спорткомитета СССР "За спортивные достижения". В 1972 году участница команды от Казахстана (вместе с Галиной Рожальской, Эльвирой Шатаевой, Ильсияр Мухамедовой) первого в мире успешного женского восхождения на семитысячник -пик Евгении Корженевской (Памир, 7 105 м).